Makalanyň açar sözleri:Flokulantlary bezemek, reňkleýji serişdeler, reňkleýji serişde öndürijiler
Gün şöhlesi şäheriň üstündäki inçe dumany deşip barýarka, sansyz turbalar içerki lagymlary ýuwaşlyk bilen gaýtadan işleýärler. Nebit tegmillerini, iýmit galyndylaryny we himiki galyndylary göterýän bu hapa suwuklyklar, turbalaryň çylşyrymly ulgamyndan geçýär. Bu sessiz “arassalaýyş söweşinde” flokulanty reňkleýji himiki serişde möhüm rol oýnaýar.
Lagymdaky lagymlaryň reňki köplenç hapalanma derejesini gönüden-göni görkezýär. Garamtyl goňur suw, hapa suwlaryň iýmitlenmeginden döräp biler, ýagly ýer aşa ýagy görkezýär we metal gök suwuklykda senagat boýaglary bolup biler. Bu reňkler diňe bir daşky görnüşe täsir etmän, eýsem hapalaýjy maddalaryň wizual signallarydyr. Fiziki süzgüç we biodegrasiýa ýaly adaty bejeriş usullary käbir hapalary aýyryp biler, ýöne reňk meselesini doly çözmek üçin göreşer. Bu pursatda, reňkleýji flokulantlar tejribeli “reňk detektivleri” ýaly hereket edýär, bu reňkleýji maddalary takyk kesgitleýär we dargadýar.
Iş prinsipiflokulanty reňklemekmikroskopiki “tutmak amalyna” meňzeýär. Agent hapa suwlara goşulanda, onuň işjeň maddalary zarýadly hapalaýjy maddalar bilen çalt baglanyşýar. Bu molekulýar zynjyrlar, sansyz uzalyp gidýän çadyrlar ýaly, dargadylan pigment bölejiklerini, kolloid maddalary we ownuk asma jisimleri berk gurşap alýar. Himiki baglanyşyklaryň “baglanyşdyryjy” täsiri astynda ozal izolirlenen hapalaýjy maddalar kem-kemden görünýän böleklere jemlenip, ýuwaş-ýuwaşdan gar tozgalary ýaly mesgen tutýar. Bu amal diňe bir reňk aýyrmak bilen çäklenmän, suwdaky COD (Himiki kislorod islegi) we BOD (biohimiki kislorod islegi) derejesini ep-esli azaldar.
Hapa suwlary arassalaýan zawodlarda, reňkleýji flokulantlaryň ulanylyşy reňk aýyrmak bilen çäklenmeýär. Senagat seýilgähinde geçirilen mysal, bu agent bilen bejerilen hapa suwlary boýamak we çap etmek, reňk aýyrmak derejesiniň 90% -den ýokary bolandygyny, şol bir wagtyň özünde agyr metal düzüminiň ep-esli azalandygyny görkezýär. Has täsirli tarapy, bu agent gyşda hapa suwlary arassalamagyň netijeliliginiň peselmegi meselesini çözüp, pes temperaturada işini dowam etdirýär. Mikroenkapsulýasiýa tehnologiýasynyň ulanylmagy bilen, täze reňkleýji flokulantlar, galyndylardan gaça durmak we ekosistema ikinji derejeli hapalanmagy azaltmak bilen takyk çykarylmagyny gazanyp biler.
Daşky gurşawy goramak esasy meselä öwrülensoň, reňkleýji flokulantlary öwrenmek we ösdürmek “ýaşyl himiýa” tarap barýar. Bio esasly flokulantlaryň döremegi çig mallary nebit önümlerinden ösümlik ekstraktlaryna geçirdi; nanotehnologiýanyň ulanylmagy, netijeliligini iki esse ýokarlandyrmak bilen dozany 30% azaltdy. Bu täzelikler diňe bir bejeriş çykdajylaryny azaltmak bilen çäklenmän, hapa suwlary arassalamak prosesini ekologiýa taýdan arassa edýär. Ekologiki seýilgähdäki batgalyk ýerleri abatlamak taslamasynda, reňkleýji flokulantlar we gurlan batgalyk tehnologiýalaryň utgaşmasy suwy arassalaýan we daşky gurşawy gözelleşdirýän “ekologiki süzgüç” üstünlikli döredildi.
Gijäniň düşmegi bilen şäher çyralary kem-kemden ýagtylandyrýar. Reňkleýji flokulantlar bilen arassalanan arassa suw, ýerasty turbalardan derýalara akýar we netijede deňze ýetýär. Bu dowam edýän “arassalaýyş rewolýusiýasynda” adaty ýaly görünýän bu himiki serişdeler şäheriň ýaşaýyş ganyny molekulýar derejeli akyl bilen goraýar. Arassa suwdan lezzet alýan wagtymyz, belki, şol görünmeýän turbalaryň içinde bir topar “himiki goragçy” dymýar.
Iş wagty: Noýabr-26-2025